Καθώς πλησιάζουμε στην ημέρα τον εκλογών είναι φυσικό όλοι να εξετάζουμε τα σενάρια της επόμενης μέρας.
Ο νόμος του πρώην υπουργού Εσωτερικών Προκόπη Παυλόπουλου, που για πρώτη φορά εφαρμόζεται σε αυτές τις εκλογές, προβλέπει ότι όσο πιο μεγάλο είναι το ποσοστό των κομμάτων εκτός Βουλής, τόσο πιο εύκολα θα προκύψει συγκυβέρνηση των δύο μεγάλων κομμάτων.
Το πρώτο κόμμα παίρνει πενήντα έδρες επιπλέον, εις βάρος κυρίως του δεύτερου κόμματος με στόχο την κυβερνητική σταθερότητα. Κάτι, όμως, που υπό τις υπάρχουσες συνθήκες δεν μπορεί να επιτευχθεί λόγω της κρίσης που παρουσιάζουν ΠΑΣΟΚ και ΝΔ. Επομένως, παρουσιάζει μεγάλο ενδιαφέρον να εξετάσει κανείς τα πιθανά σενάρια που θα προκύψουν από την ετυμηγορία της κάλπης.
Τον καταλύτη των εκλογών θα αποτελέσει το ποσοστό των πολύ μικρών κομμάτων που θα μείνουν εκτός Βουλής.
Τα 7 σενάρια
• Περίπτωση μεγάλου ποσοστού σε κόμματα εκτός Βουλής
Παραδοσιακά, τα κόμματα εκτός Βουλής λαμβάνουν γύρω στο 4% συνολικά. Στο περιβάλλον πολιτικής ρευστότητας που διεξάγονται όμως οι εκλογές αυτές, δεν αποκλείεται τα πολύ μικρά κόμματα να συγκεντρώσουν ακόμα και 10%.
Σε αυτή την περίπτωση, το άθροισμα των δύο μεγάλων κομμάτων θα πρέπει να είναι 36,3% για να μπορέσουν να σχηματίσουν κυβέρνηση.
• Περίπτωση να μην μπορούν να συγκυβερνήσουν ΠΑΣΟΚ-ΝΔ
Υπό «κανονικές συνθήκες», όπως τις περιγράφουν οι δημοσκοπήσεις , πλέον, τα δύο κόμματα, ΠΑΣΟΚ-ΝΔ, θα μπορέσουν να συνεργαστούν χωρίς τη βοήθεια τρίτου κόμματος μόνο αν συγκεντρώσουν από 37,17% και πάνω, ανάλογα πάντα με το ποσοστό των κομμάτων εκτός Βουλής.
• Περίπτωση αυτοδυναμίας
Για να μπορεί ένα κόμμα να σχηματίσει αυτοδύναμη κυβέρνηση θα πρέπει να συγκεντρώσει τουλάχιστον 101 έδρες. Αν τα κόμματα εκτός Βουλής έχουν 4% τότε το πρώτο κόμμα δεν θα έχει 151 βουλευτές με λιγότερο από 38,78%.
• Περίπτωση πολυκομματικής Βουλής
Όσο περισσότερα κόμματα μπουν στη Βουλή, οκτώ και δέκα, τόσο θα μειωθεί το ποσοστό των κομμάτων εκτός Βουλής. Το γεγονός αυτό θα ανέβαζε το απαιτούμενο ποσοστό που θα έπρεπε να συγκεντρώσουν τα δύο μεγάλα κόμματα για να συγκυβερνήσουν.
• Περίπτωση συγκυβέρνησης όπου δεν συμμετέχει το πρώτο κόμμα
Όταν ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας δώσει διερευνητική εντολή στον αρχηγό του πρώτου κόμματος για να σχηματίσει κυβέρνηση συνεργασίας, υπάρχει πάντα η εκδοχή να μην συμφωνήσει με ένα από τα υπόλοιπα κόμματα σε κάποιο πρόγραμμα. Τότε, ο αρχηγός του δεύτερου κόμματος παίρνει διερευνητική εντολή.
Θα πρέπει τα δικά του ποσοστά αθροιστικά με των πρόθυμων μικρότερων να αγγίξουν από37,57% μέχρι 38,78%, αν τα κόμματα εκτός Βουλής θα έχουν ποσοστά από 4% μέχρι 7%.
• Περίπτωση συγκυβέρνησης κομμάτων της Αριστεράς
Η συγκεκριμένη συγκυβέρνηση θα είναι δύσκολο να πραγματοποιηθεί, αλλά όχι απίθανο. Αν η Κοινωνική Συμφωνία της Λούκας Κατσέλη μπει στη Βουλή, ή αν συμπράξουν τα κόμματα της ευρύτερης Αριστεράς με τους Ανεξάρτητους Έλληνες, τότε ίσως σχηματιστεί η πρώτη κυβέρνηση συνεργασίας αριστερών κομμάτων στην ελληνική ιστορία.
• Περίπτωση ακυβερνησίας
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας παρέχει διερευνητική εντολή στους αρχηγούς των τριών πρώτων κομμάτων. Σε περίπτωση που δεν σχηματιστεί κυβέρνηση που να μπορεί να εξασφαλίσει την εμπιστοσύνη της Βουλής, τότε καλεί όλα τα κόμματα και καταβάλλει τελευταία προσπάθεια σχηματισμού κυβέρνησης. Αν δεν ευοδωθεί, τότε προκηρύσσει εκλογές.
Πηγή: Ισοτιμία
Τι θα γίνει λοιπόν την επομένη της εκλογικής αναμέτρησης, όταν κανένα κόμμα δεν θα συγκεντρώνει ποσοστά αυτοδυναμίας;
Σύμφωνα με το άρθρο 37, παράγραφος 1 του Συντάγματος, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κάρολος Παπούλιας, αφού ενημερωθεί επισήμως για τα αποτελέσματα των εκλογών και δεχτεί την παραίτηση της κυβέρνησης που τις διεξήγαγε, θα δώσει το πράσινο φως για τις διερευνητικές εντολές. Η πρώτη εντολή ισοδυναμεί με τον διορισμό του αρχηγού του πρώτου κόμματος ως πρωθυπουργού. Η δεύτερη αναθέτει στον αρχηγό ενός κόμματος να διερευνήσει κατά πόσο μπορεί να σχηματίσει κυβέρνηση που θα εξασφαλίσει την εμπιστοσύνη της Βουλής.
Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι ο αρχηγός που έλαβε διερευνητική εντολή εξετάζει κατά πόσο μπορεί να συνεργαστεί με άλλα κόμματα ή βουλευτές, ώστε να αποκτήσει την απόλυτη πλειοψηφία στη Βουλή. Αν νομίζει ότι θα το πετύχει, διορίζεται πρωθυπουργός και ακολουθεί η ψηφοφορία στη Βουλή. Αν όχι, επιστρέφει την εντολή στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, ο οποίος με τη σειρά του την αναθέτει στο επόμενο σε έδρες κόμμα. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας μπορεί να δώσει συνολικά μέχρι τρεις διερευνητικές εντολές στα τρία μεγαλύτερα κόμματα.
Αν καμία εντολή δεν τελεσφορήσει, τότε οφείλει να καλέσει τους αρχηγούς όλων των κομμάτων και να καταβληθεί προσπάθεια να σχηματιστεί κυβέρνηση. Αν και από τη σύσκεψη αυτή δεν προκύψει κυβέρνηση, οφείλει να προκηρύξει νέες εκλογές.
